พัดใบตาล

พัดใบตาล  จังหวัดบุรีรัมย์

 

ประวัติความเป็นมา

เมื่อประมาณ 40 กว่าปีผ่านมา วิถีชีวิตของคนในชุมชนชนบทในสมัยก่อนที่นิยมนำวัสดุจากธรรมชาติที่หาได้มาได้ง่ายตามหัวไร่ ปลายนาไม่ต้องซื้อหา นำมาทำเป็นของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน เป็นการประหยัดค่าใช้จ่าย อย่างเช่นใบตาล เป็นวัสดุที่นำมาใช้ประโยชน์ได้หลากหลายชนิด เช่นใช้มุงหลังคากระท่อม ใช้ทำฝากระท่อม หมวก เป็นต้น เนื่องจากใบตาลมีคุณลักษณะของใบยาว หนา เรียบ ลื่น สามารถป้องกันแดดฝนได้เป็นอย่างดี

ชาวบ้านโนนมะงา เป็นอีกหนึ่งชุมชน ที่มีแนวคิดในการนำใบตาลมาทำเป็นเครื่องใช้ในชีวิติประจำวันเพื่อประหยัดรายจ่าย โดยนำใบตาลทำเป็นพัด เพื่อเป็นอาชีพเสริม เนื่องจากเป็นวัสดุที่หาได้ไม่ยากมีอยู่ในท้องถิ่น จึงได้รวบรวมสมาชิกที่สนใจ มารวมกลุ่มกันทำเป็นอาชีพเสริมอย่างจริงจัง และจัดตั้งเป็นกลุ่มจักสานพัดใบตาล เมื่อวันที่14 สิงหาคม 2548 โดยมีนายสงัด สายกระสุน เป็นประธาน มีสมาชิก 10 คน และได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานเกษตรอำเภอสตึกและสำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอสตึก ให้การส่งเสริมสนับสนุนด้านการผลิต การตลาด การจัดการทุน และการบริหารจัดการกลุ่ม และต่อมาได้จดทะเบียนเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ชื่อว่า“กลุ่มวิสหกิจชุมชนพัดใบตาล”

“พัดใบตาล” เป็นผลิตภัณฑ์ที่เป็นอาชีพเสริมรายได้ให้กับชุมชนบ้านโนนมะงา ตำบลสะแก อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์ และมีการถ่ายทอดความรู้ในการทำพัดใบตาลไปยังนักเรียน เยาวชน สตรี เพื่อช่วยการสืบสานภูมิปัญญาให้คงอยู่คู่ชุมชนตลอดไป

 

เอกลักษณ์/ จุดเด่นผลิตภัณฑ์

เป็นวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่น หาได้ง่าย ราคาถูก

 

วัตถุดิบและส่วนประกอบ

1. ใบตาล

2. ลวด

3. ด้าย

4. สี

5. กระดาษทราย

6. ไม้ไผ่

7.สว่านเจาะ

 

ขั้นตอนการผลิต

1. นำใบตาลตากให้แห้ง และไม้ไผ่มาประกบกันใช้ลวดมัดไว้

2. นำไม้ไผ่มาตัดเป็นท่อนๆแล้วผ่าเป็นซีกๆ ทำเป็นด้ามพัดเหลาไห้รูปทรงที่สวยงาม

3. ใช้สว่านเจาะไม้ไผ่เป็นรูแล้วนำใบตาลมาประกอบกับไม้ไผ่

4. ใช้สว่านเจาะไม้ไผ่เป็นรูแล้วนำใบตาลที่เตรียมไว้มาประกอบกับไม้ไผ่

5. นำยางยืดมารัดตัดปลายใบตาลให้เสมอกัน แล้วเหลาด้วยมีดให้ละเอียด และขัดด้วยกระดาษทราย

6. ตกแต่งลวดลาย เย็บตกแต่งด้วยเข็มและด้าย

 

เทคนิค/เคล็ดลับการผลิต

การเลือกใบตาลถ้าใบตาลอ่อนจะได้สีขาว ถ้าใบแก่จะได้พัดสีเขียว